نحوه محاسبه وجه التزام در قراردادهای بانکی

چند وقتی است تب و تاب طرح دعاوی بانکی به طرفیت بانک ها بالا گرفته و هر روز سوالات زیادی از من و همکاران من که در این زمینه به طور تخصصی کار میکنند پرسیده میشه که نحوه محاسبه وجه التزام در قراردادهای بانکی به چه شکلی هست.

نحوه محاسبه وجه التزام در قراردادهای بانکی

در این مطلب با تکیه بر قوانین نحوه محاسبه رو توضیح میدم البته این مطلب رو هم باید بگم که قرار نیست با خوندن این مطلب بریم دادخواست بدیم و طبیعتا عوامل متعدد دیگری نیز برای نحوه محاسبه وجود دارد ولی جهت مختصر بودن موضوع صرفا در مورد نحوه محاسبه وجه التزام  در قراردادهای بانکی بر اساس ایین نامه های بانک مرکزی صحبت خواهیم کرد.

نحوه محاسبه وجه التزام در قراردادهای بانکی رو باید در سه مقطع زمانی بررسی نمود :

نرخ وجه التزام تاخیر تادیه قبل از ۱۸ ابان ۱۳۸۸ برای قراردادها تسهیلاتی بانکی

حسب قوانین مربوطه نرخ وجه التزام تاخیر تادیه برای قرارداد های تسهیلاتی بانکی جمع نرخ سود قرارداد منعقده فی مابین مشتری و بانک به علاوه ۶ درصد مبنای محاسبه بوده است.

نرخ وجه التزام از تاریخ ۱۸ ابان ۱۳۸۸ الی ۷ مهرماه ۱۳۹۴

حسب آیین‌نامه وصول مطالبات سررسید گذشته معوق و مشکوک الوصول مصوب هیات وزیران نحوه محاسبه و نرخ وجه التزام تاخیر تادیه بعد از ۱۸ ابان ۱۳۸۸ به شرح ذیل تغییر نمود :

مؤسسات اعتباری موظفند از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه قراردادهای اعطای تسهیلات بانکی را به گونه‌ای تنظیم نمایند که وجه‌ التزام تأخیر تأدیه برای تمامی تسهیلات ریالی و ارزی از تاریخ سررسید و نسبت به مانده بدهی علاوه بر نرخ سود بخش اقتصادی مورد نظر به صورت شروط ضمن عقد، به شرح زیر دریافت شود:

الف ـ تا قبل از آنکه در سرفصل مطالبات سررسید گذشته قرار بگیرند (کمتر از دو ماه) معادل شش درصد (۶%).
ب ـ پس از انتقال به مطالبات سررسید گذشته و تا قبل از ورود به سرفصل معوق (بیش از دو ماه و کمتر از شش ماه) معادل هشت درصد (۸%).
پ ـ پس از انتقال به سرفصل مطالبات معوق و تا سه ماه پس از آن (بیش از شش ماه و کمتر از نه ماه) معادل ده درصد (۱۰%).

ت ـ در صورتی که مطالبات بیش از سه ماه در سرفصل مطالبات معوق باقی‌مانده و هنوز به سرفصل مطالبات مشکوک‌الوصول انتقال نیافته باشد (بیش از نه ماه و کمتر از هجده ماه) معادل دوازده درصد (۱۲%).
ث ـ در صورتی که مطالبات به سرفصل مطالبات مشکوک‌الوصول انتقال یابد معادل چهارده درصد (۱۴%).

درخصوص قراردادهای کمتر از پانصد میلیون (۰۰۰/۰۰۰/۵۰۰) ریال، برای تمامی حالتهای ماده (۱۲) وجه ‌التزام وکیل معادل شش درصد (۶%) به علاوه نرخ سود بخش اقتصادی در نظر گرفته می‌شود.

نرخ وجه التزام از تاریخ ۷ مهرماه ۱۳۹۴ تا کنون

وجه التزام تاخیر تادیه بدون تبعیض برای تمامی عقود مشارکتی و مبادله ای نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار همراه با ۶ درصد مبنا محاسبه قرار گرفته است.

در پایان لازم به توضیح است برای هر پرونده ای می بایست بر اساس جزییات و مستندات موضوع پرونده نسبت به بررسی موضوع و همچنین خسارات تاخیر تادیه و جریمه به جمع بندی رسید و این متن صرفا جهت اشنایی برای چند دوره زمانی است که ممکن است در این دوره های زمانی عوامل دیگری نیز مداخله داشته باشند .

آرش علیزاده نیری

وکیل پایه یک دادگستری

عضو کانون وکلای دادگستری مرکز

متخصص در زمینه دعاوی بانکی و اقتصادی