دموراژ ( Demurrage ) یک اصطلاح تخصصی در حوزه حملونقل دریایی است که به هزینههایی اشاره دارد که در صورت تأخیر در تخلیه یا بارگیری کالا در بندر به مالک کشتی پرداخت میشود. به عبارت سادهتر، دموراژ هزینهای است که واردکننده یا صادرکننده باید بپردازد اگر مدتزمان مجاز برای استفاده از کشتی بیشتر شود.
این هزینهها میتوانند ناشی از عوامل مختلفی مانند تأخیر در اسناد، مشکلات لجستیکی، شرایط بد آب و هوایی یا ازدحام در بندر باشند.
در قراردادهای حملونقل دریایی، معمولاً یک مدتزمان مشخص برای تخلیه یا بارگیری تعیین میشود که به آن “زمان آزاد” گفته میشود. اگر این مدتزمان گذشت و عملیات هنوز کامل نشده باشد، هزینه دموراژ اعمال میشود.
دموراژ یکی از مهمترین جنبههای حملونقل دریایی است که میتواند هزینههای اضافی برای شرکتها ایجاد کند. به همین دلیل، مدیریت مناسب زنجیره تأمین و بهینهسازی فرآیندهای مرتبط با واردات و صادرات میتواند به کاهش این هزینهها کمک کند.
برای اینکه از پرداخت دموراژ جلوگیری شود، شرکتها باید تلاش کنند تا فرآیندهای مربوط به تخلیه و بارگیری را بهینهسازی کرده و با برنامهریزی دقیق، از تأخیرهای غیرضروری جلوگیری کنند. در نهایت، آگاهی از شرایط و قوانین بندری و حملونقل نیز میتواند نقش مهمی در کاهش هزینههای دموراژ ایفا کند.
چه زمانی دموراژ اعمال میشود؟
زمانی که مدتزمان مجاز برای تخلیه یا بارگیری کالا در بندر سپری شده باشد.
دموراژ توسط چه کسی پرداخت میشود؟
دموراژ معمولاً توسط واردکننده یا صادرکنندهای که کالا را ارسال یا دریافت میکند، پرداخت میشود.
مدتزمان مجاز برای تخلیه یا بارگیری چقدر است؟
این مدتزمان در قرارداد حملونقل تعیین میشود و به آن "زمان آزاد" گفته میشود.
چه عواملی باعث دموراژ میشود؟
عواملی مانند تأخیر در اسناد، مشکلات لجستیکی، شرایط آب و هوایی بد، و ازدحام در بندر.
آیا دموراژ فقط در حملونقل دریایی استفاده میشود؟
بله، دموراژ اصطلاحی است که عمدتاً در حملونقل دریایی به کار میرود.
چگونه میتوان از پرداخت دموراژ جلوگیری کرد؟
با بهینهسازی فرآیندهای تخلیه و بارگیری و برنامهریزی دقیق برای جلوگیری از تأخیرها.
آیا دموراژ در هر قراردادی یکسان است؟
خیر، میزان دموراژ و شرایط آن در هر قرارداد متفاوت است.
دموراژ به نفع چه کسی است؟
دموراژ به نفع مالک کشتی است، زیرا هزینه تأخیر در استفاده از کشتی را جبران میکند.
تعیین وقت مشاوره با هماهنگی قبلی
جهت اخذ مشاوره در مورد این موضوع با ما تماس بگیرید
تلفن همراه : ۰۹۱۲۲۰۹۱۵۷۵
تلفن ثابت : ۸۸۰۷۱۵۱۹
آرش علیزاده نیری
وکیل پایه یک دادگستری
متخصص در دعاوی تجاری و بازرگانی
عضو کانون وکلای دادگستری مرکز ( تهران )